Η κοξάρθρωση επηρεάζει τις αρθρώσεις του ισχίου μεσήλικων και ηλικιωμένων ατόμων. Τα αίτια της ανάπτυξής του είναι προηγούμενοι τραυματισμοί, συγγενείς και επίκτητες ασθένειες φλεγμονώδους ή μη φλεγμονώδους χαρακτήρα. Τα κύρια συμπτώματα της κοξάρθρωσης είναι ο πόνος στην άρθρωση του ισχίου, το πρωινό οίδημα και η δυσκαμψία στην κίνηση. Στο αρχικό στάδιο της παθολογίας, η θεραπεία είναι συντηρητική. Εάν είναι αναποτελεσματική σε φόντο ταχείας εξέλιξης της κόξαρθρωσης ή καθυστερημένης ανίχνευσης, ενδείκνυται η χειρουργική επέμβαση, συνήθως αρθροπλαστική.
Περιγραφή της παθολογίας
Η κοξάρθρωση (οστεοάρθρωση, παραμορφωτική αρθροπάθεια) είναι μια εκφυλιστική-δυστροφική παθολογία της άρθρωσης του ισχίου. Στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, η δομή του αρθρικού υγρού αλλάζει. Γίνεται παχύρρευστο και παχύρρευστο και ως εκ τούτου χάνει την ικανότητά του να θρέφει τον υαλώδη χόνδρο. Λόγω της αποξήρανσης, η επιφάνειά του στεγνώνει και καλύπτεται από πολλές ακτινωτές ρωγμές. Σε αυτή την κατάσταση, ο υαλώδης χόνδρος δεν απορροφά καλά τους κραδασμούς όταν τα οστά που αποτελούν την άρθρωση έρχονται σε επαφή.
Για να προσαρμοστούν στην αυξημένη πίεση που ασκείται σε αυτά, οι δομές των οστών παραμορφώνονται για να σχηματίσουν αναπτύξεις (οστεόφυτα). Ο μεταβολισμός στην άρθρωση του ισχίου επιδεινώνεται, γεγονός που έχει αρνητική επίδραση στους μύες και στο σύστημα συνδέσμων-τενόντων της άρθρωσης.
βαθμούς
Κάθε στάδιο χαρακτηρίζεται από τα δικά του συμπτώματα, η σοβαρότητα των οποίων εξαρτάται από το βαθμό στένωσης του αρθρικού χώρου και τον αριθμό των οστικών αναπτύξεων που σχηματίζονται.
| Σοβαρότητα της κοξάρθρωσης | Χαρακτηριστικά συμπτώματα και ακτινολογικά σημεία |
|---|---|
| Πρώτα | Ο χώρος της άρθρωσης στενεύει ανομοιόμορφα και μεμονωμένα οστεόφυτα έχουν σχηματιστεί γύρω από την υποδοχή του ισχίου. Εμφανίζεται ήπια ενόχληση, αλλά πιο συχνά η ασθένεια δεν εκδηλώνεται κλινικά |
| Δεύτερος | Ο χώρος της άρθρωσης στενεύει σχεδόν δύο φορές, η κεφαλή του μηριαίου οστού μετατοπίζεται, παραμορφώνεται, διευρύνεται και μπορούν επίσης να βρεθούν οστικές αναπτύξεις έξω από το χείλος του χόνδρου. Ο πόνος στο ισχίο γίνεται μόνιμος και συνοδεύεται από σημαντικό περιορισμό στην κινητικότητα |
| Τρίτος | Πλήρης ή μερική σύντηξη του αρθρικού χώρου, πολλαπλές οστικές αναπτύξεις, επέκταση της κεφαλής του μηριαίου. Ο πόνος εμφανίζεται μέρα και νύχτα και εξαπλώνεται στους μηρούς και τα πόδια. Η κίνηση είναι δυνατή μόνο με τη βοήθεια μπαστούνι ή πατερίτσες |
Αιτίες της νόσου
Η πρωτοπαθής κοξάρθρωση είναι μια καταστροφική-εκφυλιστική βλάβη στην άρθρωση του ισχίου, τα αίτια της οποίας δεν είναι ξεκάθαρα. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν εντοπιστεί προϋποθέσεις για πρόωρη καταστροφή του υαλώδους χόνδρου. Οι ακόλουθες παθολογικές καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν δευτεροπαθή κόξαρθρο:
- προηγούμενοι τραυματισμοί – κάταγμα αυχένα του μηριαίου ή πυελικού οστού, εξάρθρωση.
- δυσπλασία ισχίου?
- άσηπτη νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου.
- συγγενές εξάρθρημα ισχίου?
- φλεγμονώδεις, συμπεριλαμβανομένων μολυσματικών, παθήσεων της άρθρωσης (ρευματοειδής, αντιδραστική αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα, τενοντίτιδα, θυλακίτιδα, αρθρίτιδα).
Προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της κόξαρθρωσης είναι το υπερβολικό βάρος, η αυξημένη σωματική δραστηριότητα, η έλλειψη άσκησης, οι μεταβολικές διαταραχές, οι ορμονικές διαταραχές, η κύφωση, η σκολίωση και η πλατυποδία.
Συμπτώματα της νόσου
Στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, η κοξάρθρωση μπορεί να εκδηλωθεί μόνο με ήπιο πόνο. Εμφανίζονται συνήθως μετά από έντονη σωματική καταπόνηση ή μια επίπονη μέρα στη δουλειά. Το άτομο αποδίδει την επιδείνωση της υγείας σε μυϊκή κόπωση και δεν αναζητά ιατρική βοήθεια. Αυτό εξηγεί τη συχνή διάγνωση της κοξάρθρωσης σταδίου 2 ή 3 όταν η συντηρητική θεραπεία είναι αναποτελεσματική.
Περιορισμός της κινητικότητας των αρθρώσεων
Το εύρος κίνησης στην άρθρωση του ισχίου είναι περιορισμένο λόγω της αντισταθμιστικής ανάπτυξης του οστικού ιστού, της βλάβης της αρθρικής μεμβράνης και της αντικατάστασης περιοχών της αρθρικής κάψας από ινώδη ιστό χωρίς καμία λειτουργική δραστηριότητα. Ακόμη και με κοξάρθρωση βαθμού 1, η κινητικότητα μπορεί να είναι κάπως περιορισμένη. Δυσκολίες προκύπτουν κατά τη στροφή του ποδιού.
Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, συχνά εμφανίζεται πρωινή δυσκαμψία και πρήξιμο των αρθρώσεων. Για να ανακτήσει την κινητικότητα, ένα άτομο πρέπει να ζεσταθεί για αρκετά λεπτά. Μέχρι το μεσημέρι, το εύρος της κίνησης αποκαθίσταται, επίσης μέσω της παραγωγής ουσιών που μοιάζουν με ορμόνες στο σώμα.
Τραγάνισμα
Όταν περπατάτε, λυγίζετε και (ή) εκτείνετε την άρθρωση του ισχίου, ακούγονται ξεκάθαρα ήχοι κρότου, τσακίσματος και τριξίματος. Ο λόγος για αυτήν την ηχητική συνοδεία κάθε βήματος είναι η τριβή των επιφανειών των οστών, συμπεριλαμβανομένων των οστεοφύτων, μεταξύ τους. Η λείανση μπορεί να συμβεί ακόμη και σε φυσιολογική υγεία λόγω της κατάρρευσης των φυσαλίδων διοξειδίου του άνθρακα στην κοιλότητα της άρθρωσης. Η κοξάρθρωση ενδείκνυται από τον συνδυασμό με θαμπό ή μαχαιρωμένο πόνο.
πόνος
Ήδη στο στάδιο 2 της κοξάρθρωσης, οι αισθήσεις πόνου γίνονται σταθερές. Η σοβαρότητά τους μειώνεται κάπως μετά από μεγαλύτερη περίοδο ανάπαυσης. Ο πόνος αυξάνεται με την επόμενη υποτροπή ή την ανάπτυξη αρθρίτιδας (φλεγμονή της επένδυσης της άρθρωσης), η οποία συχνά συνοδεύεται από οστεοαρθρίτιδα. Κατά τη φάση της ύφεσης, τα συμπτώματα υποχωρούν κάπως. Αλλά μόλις ένα άτομο γίνει υποθερμικό ή σηκώσει ένα βαρύ αντικείμενο, εμφανίζεται ξανά έντονος πόνος.
Μυική κράμπα
Με την κοξάρθρωση, υπάρχει αυξημένη ένταση στους σκελετικούς μύες του μηρού για διάφορους λόγους. Πρώτον, οι σύνδεσμοι εξασθενούν. Οι μύες σπάνε για να συγκρατήσουν την κεφαλή του μηριαίου στην υποδοχή του ισχίου. Δεύτερον, ο αυξημένος τόνος συχνά συνοδεύεται από φλεγμονή του αρθρικού υμένα. Τρίτον, όταν τα οστεόφυτα μετατοπίζονται, οι νευρικές απολήξεις συμπιέζονται και ο μυϊκός σπασμός γίνεται αντισταθμιστική απόκριση στον οξύ πόνο.
Χωλότητα
Στα τελευταία στάδια της ανάπτυξης της κοξάρθρωσης, ο ασθενής αρχίζει να κουτσαίνει έντονα. Οι αλλαγές στη βάδιση προκαλούνται από συσπάσεις κάμψης και παραμορφώσεις των επιφανειών των οστών που καθιστούν αδύνατη τη διατήρηση της ευθείας θέσης του ποδιού. Το άτομο κουτσαίνει επίσης για να μειώσει τη σοβαρότητα του πόνου μετατοπίζοντας το σωματικό του βάρος στο μη επηρεασμένο άκρο.
Βράχυνση ποδιών
Η βράχυνση του ποδιού κατά 1 cm ή περισσότερο είναι χαρακτηριστική για την κοξάρθρωση βαθμού 3. Οι λόγοι για τη βράχυνση του κάτω άκρου είναι η έντονη μυϊκή απώλεια, η λέπτυνση και επιπέδωση του χόνδρου, η στένωση του χώρου της άρθρωσης και η παραμόρφωση της κεφαλής του μηριαίου.
Διαγνωστικές μέθοδοι
Η αρχική διάγνωση γίνεται με βάση τα παράπονα του ασθενούς, την εξωτερική εξέταση, το ιατρικό ιστορικό και τα αποτελέσματα μιας σειράς λειτουργικών εξετάσεων. Πολλές φλεγμονώδεις και μη φλεγμονώδεις παθολογίες μεταμφιέζονται ως συμπτώματα κοξάρθρωσης, γι' αυτό και πραγματοποιούνται οργανικές και βιοχημικές μελέτες.
εξέταση με ακτίνες Χ
Το στάδιο της κοξάρθρωσης προσδιορίζεται με ακτινογραφία. Οι εικόνες που προκύπτουν δείχνουν ξεκάθαρα καταστροφικές αλλαγές στην άρθρωση του ισχίου. Αυτό οδηγεί σε στένωση του χώρου της άρθρωσης, παραμόρφωση των επιφανειών των οστών και σχηματισμό οστεοφύτων.
Η αξονική τομογραφία
Στους ασθενείς συνταγογραφείται αξονική τομογραφία για τον προσδιορισμό του βαθμού ισοπέδωσης και παραμόρφωσης του υαλώδους χόνδρου. Τα αποτελέσματα της μελέτης καθιστούν επίσης δυνατή την αξιολόγηση της κατάστασης της συσκευής συνδέσμων-τενόντων, των νευρικών κορμών, των μυών, καθώς και των μικρών και μεγάλων αιμοφόρων αγγείων.
Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού
Η μαγνητική τομογραφία είναι μια από τις πιο κατατοπιστικές εξετάσεις για τη διάγνωση της κοξάρθρωσης. Για την ανίχνευση κυκλοφορικών διαταραχών στην περιοχή της προσβεβλημένης άρθρωσης, πραγματοποιείται εξέταση σκιαγραφικού μέσου. Συνταγογραφείται εξέταση ρουτίνας για τον προσδιορισμό του βαθμού βλάβης των συνδέσμων και της παραμόρφωσης της κεφαλής του μηριαίου και για τον εντοπισμό περιοχών ινώδους εκφυλισμού της αρθρικής κάψας.
Μέτρηση μήκους ποδιού
Πριν κάνει τη μέτρηση, ο γιατρός ζητά από τον ασθενή να σηκωθεί και να τεντώσει τα πόδια του όσο το δυνατόν περισσότερο. Για να αποκτήσει τα πιο αξιόπιστα δεδομένα, ο ορθοπεδικός χρησιμοποιεί δύο οστικά ορόσημα. Πάνω – ο πρόσθιος άξονας του πυελικού οστού, ο οποίος βρίσκεται στην πρόσθια πλάγια επιφάνεια της κοιλιάς στο εξωτερικό άκρο του βουβωνικού συνδέσμου. Το δεύτερο σημείο αναφοράς είναι οποιαδήποτε οστική δομή του γόνατος, του αστραγάλου ή της φτέρνας. Η μέτρηση του μήκους του ποδιού μπορεί να μην έχει νόημα εάν η κοξάρθρωση επηρεάζει δύο αρθρώσεις του ισχίου ταυτόχρονα.
Εργαστηριακή έρευνα
Πραγματοποιούνται κλινικές εξετάσεις αίματος και ούρων για την αξιολόγηση της γενικής υγείας του ασθενούς. Και τα αποτελέσματα των βιοχημικών μελετών συχνά καθιστούν δυνατό τον εντοπισμό παθολογιών που προκάλεσαν την ανάπτυξη της κοξάρθρωσης. Η ουρική αρθρίτιδα υποδηλώνεται από τα υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος και των αλάτων του. Η αύξηση του ρυθμού καθίζησης των ερυθροκυττάρων και η αύξηση του αριθμού των λευκοκυττάρων υποδηλώνουν την εμφάνιση φλεγμονώδους διαδικασίας (θυλακίτιδα, αρθρίτιδα, αρθρίτιδα). Για να αποκλειστεί η ρευματοειδής αρθρίτιδα, προσδιορίζεται ο ρευματοειδής παράγοντας, η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη και τα αντιπυρηνικά αντισώματα.
Παρακέντηση ισχίου
Το υγρό της άρθρωσης συλλέγεται μέσω παρακέντησης προκειμένου να εξεταστεί η σύστασή του και να προσδιοριστούν οι αλλαγές στη συνοχή. Εάν υπάρχει υποψία μολυσματικής-φλεγμονώδους διαδικασίας, ενδείκνυται περαιτέρω βιοχημική εξέταση βιολογικού δείγματος.
Επιλογές θεραπείας
Κατά τον καθορισμό της θεραπευτικής τακτικής, ο ορθοπεδικός λαμβάνει υπόψη τη σοβαρότητα της κόξαρθρωσης, τη μορφή της εξέλιξής της, τα αίτια της ανάπτυξής της και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Συχνά συνιστάται στους ασθενείς να φορούν επίδεσμους με άκαμπτες νευρώσεις και ορθώσεις από τις πρώτες ημέρες της θεραπείας. Η χρήση ορθοπεδικών συσκευών βοηθά στην επιβράδυνση της διάσπασης του χόνδρου και της παραμόρφωσης των οστών.
φαρμακευτική αγωγή
Στη θεραπεία της παραμορφωτικής αρθροπάθειας χρησιμοποιούνται φάρμακα από διάφορες κλινικές και φαρμακολογικές ομάδες. Πρόκειται για μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), μυοχαλαρωτικά, γλυκοκορτικοστεροειδή, χονδροπροστατευτικά, αλοιφές και τζελ με θερμαντική δράση.
αποκλεισμός
Για την ανακούφιση του οξέος πόνου που δεν μπορεί να εξαλειφθεί με ΜΣΑΦ, συνταγογραφούνται ενδοαρθρικοί ή περιαρθρικοί αποκλεισμοί φαρμάκων. Για τη διεξαγωγή του, χρησιμοποιούνται ορμονικοί παράγοντες. Η αναλγητική δράση των γλυκοκορτικοστεροειδών ενισχύεται όταν συνδυάζονται με αναισθητικά.
Ενέσεις
Η ενδομυϊκή ένεση διαλυμάτων ΜΣΑΦ σας επιτρέπει να εξαλείψετε τον έντονο πόνο στην άρθρωση του ισχίου. Για τη χαλάρωση των σκελετικών μυών, συνήθως χρησιμοποιείται ένα φάρμακο που περιέχει τόσο μυοχαλαρωτικό όσο και αναισθητικό. Με τη μορφή ενέσεων, τα θεραπευτικά σχήματα περιλαμβάνουν βιταμίνες Β, φάρμακα για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και χονδροπροστατευτικά.
Διαιτοθεραπεία
Συνιστάται στους παχύσαρκους ασθενείς να χάσουν βάρος προκειμένου να επιβραδυνθεί η εξάπλωση της παθολογίας σε υγιείς δομές των αρθρώσεων. Η περιεκτικότητα σε θερμίδες του ημερήσιου μενού πρέπει να περιορίζεται στις 2000 χιλιοθερμίδες, εξαιρουμένων των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και των απλών υδατανθράκων. Οι διατροφολόγοι συνιστούν σε όλους τους ασθενείς με κόξαρθρο να τρέφονται σωστά. Η διατροφή πρέπει να περιέχει φρέσκα λαχανικά, φρούτα, μούρα, χυλό δημητριακών, λιπαρά θαλασσινά ψάρια και γαλακτοκομικά προϊόντα. Η παρακολούθηση μιας θεραπευτικής δίαιτας διεγείρει την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και βελτιώνει τη συνολική υγεία.
Κινητική θεραπεία και μασάζ
Το κλασικό μασάζ, το acupressure και το μασάζ κενού χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της κοξάρθρωσης. Μετά από αρκετές συνεδρίες, η κυκλοφορία του αίματος στην άρθρωση του ισχίου βελτιώνεται και τα αποθέματα θρεπτικών συστατικών αναπληρώνονται. Η διεξαγωγή διαδικασιών μασάζ διεγείρει την ενδυνάμωση της συσκευής συνδέσμων-τενόντων και την αποκατάσταση των μαλακών ιστών που έχουν υποστεί βλάβη από τη μετατόπιση των οστεοφύτων.
Η τακτική άσκηση είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους θεραπείας της οστεοαρθρίτιδας. Ένα σύμπλεγμα ασκήσεων συντάσσεται από έναν φυσιοθεραπευτή ξεχωριστά για τον ασθενή, λαμβάνοντας υπόψη τη φυσική του κατάσταση.
φυσικοθεραπεία
Σε ασθενείς με κοξάρθρωση συνταγογραφούνται έως και 10 συνεδρίες μαγνητικής θεραπείας, θεραπείας με λέιζερ, θεραπείας UHF, ακτινοβολίας UV και θεραπείας κρουστικών κυμάτων. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα των διαδικασιών βασίζεται στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, στην επιτάχυνση του μεταβολισμού και στις διαδικασίες αναγέννησης. Για την ανακούφιση του οξέος πόνου, γίνεται ηλεκτροφόρηση ή υπερφωνοφόρηση με γλυκοκορτικοστεροειδή, αναισθητικά και βιταμίνες Β. Οι εφαρμογές με οζοκερίτη ή παραφίνη βοηθούν στην εξάλειψη της ενόχλησης.
Χειρουργική επέμβαση
Εάν η συντηρητική θεραπεία είναι αναποτελεσματική, ο πόνος δεν μπορεί να επιλυθεί με φαρμακευτική αγωγή ή η κοξάρθρωση συνεχίζει να εξελίσσεται, συνιστάται στους ασθενείς χειρουργική επέμβαση. Για παθολογίες 3ου βαθμού σοβαρότητας, η επέμβαση πραγματοποιείται αμέσως, καθώς δεν είναι δυνατό να εξαλειφθούν οι προκύπτουσες καταστροφικές αλλαγές στους χόνδρους και τα οστά με τη λήψη φαρμάκων ή τη θεραπεία άσκησης.
Αρθροπλαστική
Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία. Η μηριαία κεφαλή αφαιρείται από την υποδοχή του ισχίου. Οι ορατές καταστροφικές αλλαγές στον ιστό διορθώνονται - οι οστικές αναπτύξεις αφαιρούνται, οι επιφάνειες των αρθρώσεων ισοπεδώνονται, ο νεκρός ιστός αποκόπτεται. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης δημιουργούνται κοιλότητες και γεμίζονται με κεραμικά εμφυτεύματα.
Ενδοπροσθετική
Η αντικατάσταση ισχίου με εμφύτευμα γίνεται με γενική αναισθησία. Για να αποφευχθεί η ανάπτυξη μιας μολυσματικής διαδικασίας, συνταγογραφείται μια σειρά αντιβιοτικών. Μετά από 10 ημέρες, αφαιρούνται τα ράμματα και ο ασθενής εξέρχεται από την ιατρική μονάδα. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αποκατάστασης, οι ασθενείς υποβάλλονται σε φυσιοθεραπευτικές διαδικασίες και μασάζ, καθώς και θεραπεία άσκησης.
Πιθανές συνέπειες
Στο τελικό στάδιο της παθολογίας αναπτύσσονται συσπάσεις κάμψης και προσαγωγής. Το πόδι του ασθενούς είναι συνεχώς λυγισμένο, επομένως χρησιμοποιεί μπαστούνι ή πατερίτσες για να κινηθεί. Μετά την πλήρη σύντηξη του χώρου της άρθρωσης, εμφανίζεται ακινησία, ο ασθενής δεν μπορεί πλέον να κάνει οικιακές εργασίες και καθίσταται ανάπηρος. Η κοξάρθρωση συχνά επιπλέκεται από άσηπτη νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου, αρθροπάθεια των αρθρώσεων του γόνατος και αρθρίτιδα.
Πρόληψη και πρόγνωση
Μόνο η κοξάρθρωση βαθμού 1 ανταποκρίνεται καλά στη συντηρητική θεραπεία. Σε άλλες περιπτώσεις, η ενδοπροσθετική επιτρέπει την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργικής δραστηριότητας της άρθρωσης του ισχίου. Μετά την εγκατάσταση της ενδοπρόσθεσης, ο ασθενής επιστρέφει γρήγορα σε έναν ενεργό τρόπο ζωής.
Για την πρόληψη της νόσου, οι ορθοπεδικοί συνιστούν να σταματήσετε το κάπνισμα, να κάνετε κατάχρηση αλκοολούχων ποτών, να κάνετε φυσικοθεραπεία και γυμναστική καθημερινά και να χάσετε το υπερβολικό βάρος εάν είναι απαραίτητο.